Madhura – De zoetheid van het leven
Ons gehele systeem is er op gericht om in leven te blijven en heeft hier een bijzonder fijne intelligentie voor opgebouwd. Zo is het best nuttig dat we een afkeer ontwikkelen van bedorven voedsel, doordat je hele systeem weet dat dit niet bepaald bevordelijk is om te overleven. Andersom is ons systeem er ook op gericht om ervoor te zorgen dat het die dingen krijgt die het systeem in stand weten te houden, kracht geven en voeden.
De smaak zoet, madhura in het Sanskriet, speelt volgens de ayurveda een grote rol in dat proces van ‘in stand houden’. Veel voedingsmiddelen die voedende en opbouwende kwaliteiten hebben voor het lichaam zijn ‘zoet’ van smaak. Met zoet wordt hier een neutraal soort zoet bedoeld. Ik bedoel daarmee dus niet het zoet van suiker, maar een neutrale (zoveel mogelijk onbewerkte) vorm. Zoals melk, tarwe of rijst zoet kunnen zijn van zichzelf.
Een maaltijd die afdoende neutraal zoet van goede kwaliteit in zich heeft zal een meer voldaan en ontspannen gevoel tot gevolg hebben. De keren dat dit niet het geval is, zul je wellicht merken dat er na de maaltijd nog een drang naar iets zoets ontstaat. Meestal lossen we dit dan op door te grijpen naar een iets minder kwalitatieve vorm van zoet, bijvoorbeeld in de vorm van een koekje of chocola. Deze ‘instant sweetness’ lost wel de signalen van het lichaam op, echter geeft deze niet de voedende en opbouwende kwaliteiten die het lichaam zoekt. Je zou kunnen zeggen dat je je systeem misleidt door het iets te geven met een zoete smaak, waardoor je lichaam het ‘zoet-signaal’ krijgt dat het kan berusten in zijn ‘zoektocht’ naar dingen die hem in stand houden, maar ondertussen ontberen ze de opbouwende kwaliteiten. Tegelijkertijd vertelt het ook iets over waarom we als mens een liefdesverhouding hebben met alles wat zoet is, iets waar de levensmiddelenindustrie dankbaar op inspeelt door het toevoegen van suikers.
Merk je nu dat je vaak zin in zoet hebt na de maaltijd, kijk dan eens naar de maaltijd die je gegeten hebt. Soms kunnen we bijvoorbeeld wel al vol zitten van een maaltijd, maar geeft deze niet een verzadigd gevoel. Het gaat dan niet om de grootte van de maaltijd, maar de kwaliteit. In hoeverre was je maaltijd kwalitatief voedend om je lichaam te ondersteunen?
De drang naar zoet na een maaltijd komt niet altijd door een gebrek aan ‘madhura’ in de maaltijd. Dit kan ook komen door een verstoorde spijsvertering. Een Ayurvedisch voedingsdeskundige kan je hierin begeleiden om je spijsvertering weer optimaal te laten verlopen. Dit kan vaak al door een paar eenvoudige dingen te veranderen of te introduceren.
